W Dzienniku Ustaw Nr 137 z dnia 31 lipca 2007 r. opublikowane zostały dwa rozporządzenia określające zasady i zakres znakowania środkĂłw spożywczych.

Rozporządzenia te zawierają ogĂłlne reguły znakowania, mające zastosowanie do wszystkich środkĂłw spożywczych, w tym rĂłwnież do jaj spożywczych.

Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi, realizując delegację określoną w art. 15 ustawy o jakości handlowej artykułĂłw rolno-spożywczych oraz w art. 50 ustawy o bezpieczeństwie żywności i żywienia, ustanowił nowe rozporządzenie z dnia 10 lipca 2007 r. w sprawie znakowania środkĂłw spożywczych (Dz.U. Nr 137 poz. 966).

„Rozporządzenie to reguluje szczegĂłłowy zakres informacji podawanych w oznakowaniu opakowanych środkĂłw spożywczych i środkĂłw spożywczych bez opakowań przeznaczonych bezpośrednio dla konsumenta finalnego lub do zakładĂłw żywienia zbiorowego oraz sposĂłb znakowania tych środkĂłw spożywczych.”

Rozporządzenie wydane przez ministra rolnictwa nie obejmuje kwestii dotyczących znakowania wartością odżywczą.

Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 10 lipca 2007 r. w sprawie znakowania środkĂłw spożywczych (Dz. U. Nr 137 poz. 966) z dniem 1 sierpnia 2007 r. uchyliło rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 16 grudnia 2002 r. w sprawie znakowania środkĂłw spożywczych i dozwolonych substancji dodatkowych (Dz. U. Nr 220, poz. 1856 z pĂłźn. zm.).

Ustalenie wymagań dotyczących znakowania żywności wartością odżywczą należy do kompetencji resortu zdrowia i na tej podstawie wydane zostało rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 25 lipca 2007 r. w sprawie znakowania żywności wartością odżywczą (Dz. U. Nr 137 poz. 967).

Obydwa rozporządzenia obowiązują od dnia 1 sierpnia 2007 r.

Przepisy dotyczące znakowania jaj spożywczych, zawarte w nowych unijnych rozporządzeniach dotyczących jakości handlowej jaj: Nr 1028/2006 oraz Nr 557/2007, ktĂłre obowiązują od 1 lipca 2007 r., nie określają wszystkich wymagań dotyczących oznakowania opakowań do jaj.

Producenci i dystrybutorzy jaj, projektując i zamawiając opakowania do jaj, zobowiązani są uwzględnić nie tylko szczegĂłłowe wymagania dotyczące oznakowania tych opakowań, określone w art. 12 rozporządzenia Nr 557/2007, ale rĂłwnież przepisy ogĂłlne dotyczące znakowania środkĂłw spożywczych, ktĂłre zawarte są w krajowych rozporządzeniach z dnia 10 lipca 2007 r. oraz z dnia 25 lipca 2007 r.

Wymagania ogĂłlne odnoszące się do jaj zostały wdrożone na podstawie Dyrektywy Nr 2000/13/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 20 marca 2000 r. w sprawie zbliżenia ustawodawstw Państw członkowskich w zakresie etykietowania, prezentacji i reklamy środkĂłw spożywczych.

Rozporządzenie Nr 557/2007 powołuje się na ogĂłlne zasady określone w tej dyrektywie w pkt. 15 preambuły: „Dyrektywa 2000/13/WE określa zasady o charakterze ogĂłlnym mające zastosowanie do wszystkich środkĂłw spożywczych wprowadzanych do obrotu. Należy jednak wprowadzić pewne szczegĂłłowe wymogi w zakresie znakowania opakowań.”

Zdanie to podkreśla, nadrzędność przepisĂłw ogĂłlnych dotyczących znakowania środkĂłw spożywczych nad przepisami szczegĂłłowymi dotyczącymi znakowania jaj, a także wskazuje że szczegĂłłowe wymagania muszą być spĂłjne z tymi ogĂłlnymi regułami.

Rozporządzenie ministra rolnictwa z dnia 10 lipca 2007 r. reguluje, między innymi, następujące kwestie, odnoszące się do oznaczania opakowań do jaj, ktĂłre nie zostały określone w rozporządzeniu Nr 557/2007:

–SposĂłb oznaczania daty minimalnej trwałości i miejsce umieszczania tych oznaczeń na opakowaniu (w § 11),

–Miejsce umieszczania informacji o warunkach przechowywania (w § 15),

–Zakres danych identyfikujących podmiot gospodarczy, ktĂłry zapakował jaja (w § 2 ust. 5).

Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 25 lipca 2007 r. w sprawie znakowania żywności wartością odżywczą.

Rozporządzenie to wdraża przepisy Dyrektywy Rady Nr 90/496/EWG z dnia 24 września 1990 r. w sprawie oznaczania wartości odżywczej środkĂłw spożywczych.

Wcześniej wymagania tej dyrektywy zawarte były w rozporządzeniu Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z 16 grudnia 2002 r. w sprawie znakowania środkĂłw spożywczych i dozwolonych substancji dodatkowych.

Wydanie tych przepisĂłw w formie rozporządzenia ministra zdrowia wynika z delegacji zawartej w art. 51 ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia (Dz. U. Nr 171 poz. 1225).

Znakowanie żywności wartością odżywczą oznacza wszelkie informacje umieszczane w oznakowaniu środka spożywczego dotyczące wartości odżywczej określonej w art. 3 ust. 3 pkt. 50) ustawy.

Definicja wartości odżywczej – szczegĂłlne wartości środka spożywczego ze względu na:

a) energię (wartość kaloryczną) niezależnie od tego czy środek spożywczy jej dostarcza i w jakiej ilości lub

b) składniki odżywcze, niezależnie od tego czy środek spożywczy je zawiera czy nie.

Wymagania dotyczące obowiązku znakowania wartością odżywczą dotyczą przypadkĂłw wymienionych w art. 49 ust. 2 ustawy o bezpieczeństwie żywności i żywienia:

„Informacje dotyczące wartości odżywczej są podawane w oznakowaniu środkĂłw spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego, a w odniesieniu do środkĂłw spożywczych powszechnie spożywanych, jeżeli w oznakowaniu, prezentacji albo reklamie tego środka jest podawane oświadczenie żywieniowe.”

Definicja oświadczenia żywieniowego, określona w art. 3 ust. 3 pkt. 21 ww. ustawy:

„Oświadczenie żywieniowe – każda informacja, w tym reklama, ktĂłra stwierdza lub sugeruje, że środek spożywczy posiada szczegĂłlną wartość odżywczą ze względu na:

a) energię, ktĂłrą dostarcza (w zmniejszonej lub zwiększonej ilości) albo nie dostarcza;

b) wartości odżywcze, ktĂłre zawiera (w zmniejszonej lub zwiększonej ilości) albo nie zawiera.”

Oznakowanie wartością odżywczą musi spełniać szczegĂłłowe reguły określone w omawianym rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 25 lipca 2007 r.

Wymienione wyżej przepisy jakości handlowej oraz bezpieczeństwa zdrowotnego żywności stanowić będą podstawę do opracowania przez Krajową Izbę w najbliższym czasie instrukcji dotyczącej znakowania opakowań do jaj wraz z odpowiednim komentarzem wynikającym z obowiązującego prawa.