Trudna sytuacja dla rozpatrzenia postulatów producentów jaj spożywczych.
Głosy krajĂłw członkowskich w sprawie dalszego użytkowania konwencjonalnych klatek po 2011 roku oraz opinie ekspertĂłw, ostrzegające przed likwidacją 30 % niedostosowanych stanowisk dla kur nieśnych, nie znalazły do tej pory oczekiwanego odzewu Komisji Europejskiej. Trudności w rozwiązaniu problemĂłw z tytułu opĂłźnionej wymiany klatek wynikają z konfliktu interesĂłw pomiędzy państwami członkowskimi i producentami jaj.
Lobby producentĂłw i państw członkowskich, ktĂłrzy wymienili już klatki i ponieśli wysokie koszty tych inwestycji, domaga się terminowego wyegzekwowania wymagań dyrektywy – likwidacji niedostosowanych ferm, zakazu wprowadzania jaj z tych ferm do obrotu, czy zamknięcia granic tych państw dla „nielegalnych jaj”. Spadek cen jaj i ich wysoka podaż, przy rĂłwnoczesnym wzroście kosztĂłw produkcji spowodowanych wysokimi cenami pasz, także nie tworzą klimatu przyjaznego dla rozpatrzenia tej sprawy. COPA COGECA szacuje, na podstawie poziomu cen zbĂłż, że koszty produkcji drobiarskiej wzrosły o ok. 27% -
http://www.kipdip.org.pl/article/id/539.
Z analizy miesięcznych cen jaj spożywczych w Unii Europejskiej ( 27 ) ( dane ZS RIR ) wynika, że w okresie od stycznia do września br. średnia cena sprzedaży jaj klas wagowych L i M obniżyła się z 137,68 euro do poziomu 106, 54 euro/100 kg - jest to spadek aż o 21,6%.
Na tak niekorzystny średni wynik wpłynął znaczący spadek cen odnotowany u największych unijnych producentĂłw jaj : w Niemczech, aż o 50% (z 213,77 do 106,32 euro/100 kg); we Francji o 21,5 % (z 122,81 euro/100 kg do 96,42 ); w Holandii o 33,8 % ( z 98, 71 do 65,32 euro/100 kg ); w Hiszpanii o 22,6% ( z 110,74 eur do 85,72 euro/100 kg ); w Polsce o 18,8 % ( z 559, 61 PLN w styczniu do 454, 49 PLN w wrześniu, a w cenach wyrażonych w euro – spadek wyniĂłsł 16,3 %, z 137,21 do 114,90 euro/100 kg).
Wg. oceny Komisji Europejskiej, przedstawionej 21.10.2010 r. podczas posiedzenia Komitetu Zarządzającego ds.WspĂłlnej Organizacji RynkĂłw Rolnych – Sektor ProduktĂłw Zwierzęcych, sytuacja cenowa na wspĂłlnotowym rynku jaj nie poprawiła się:
„Od czterech tygodni obserwuje się spadek ceny jaj. W 40 tygodniu 2010 r. (4-10 październik 2010 r.) średnia cena jaj klasy L i M w URE -27 wyniosła 103, 14 euro./100 kg i była o 4,9 % niższa w stosunku do średniej długoterminowej z lat 2005-2009 oraz 11,7 % niższa w porĂłwnaniu do analogicznego tygodnia 2009 r.”
Niewątpliwie lobby przeciwne przesunięciu terminu wymiany klatek, nie popiera także wnioskĂłw o uruchomienie specjalnych programĂłw wsparcia finansowego inwestycji wymiany klatek - stąd propozycje, aby pomoc taką uruchomić nie wcześniej niż od 2013 r. Polskie ministerstwo rolnictwa, twierdzi wbrew faktom, że począwszy od 2003 r. producenci jaj mieli wystarczający dostęp do wsparcia finansowego na wymianę klatek w postaci unijnych programĂłw pomocy dla rolnictwa ( SAPARD, SPO, PROW ) oraz kredytĂłw preferencyjnych i odrzuca kolejne wnioski Izby o uruchomienie specjalnego programu pomocowego dla sektora jaj spożywczych na sfinansowanie wymiany klatek w latach 2010 – 2016 r. RĂłwnocześnie resort rolnictwa informuje, że w całym tym okresie od 2003 – 2010 r.. zaciągnięte zostały 93 kredyty preferencyjne z dopłatami ARiMR do oprocentowania, na wyposażenie kurnikĂłw w klatki zmodyfikowane.
Jest to niewiele, w stosunku do łącznej liczby 557 ferm z systemami klatkowymi. O poważnych trudnościach w tym zakresie świadczą także dane GłĂłwnego Inspektoratu Weterynarii na temat aktualnego stanu zawansowania wymiany klatek i wyliczenie na tej podstawie, że : „w dniu 1 stycznia 2012 r. jaja spożywcze będą produkowane zgodnie z przepisami ( w klatkach zmodyfikowanych ) jedynie przez ok. 50% obecnej liczby kur”.
Także COPA COGECA ocenia, na podstawie danych z państw członkowskich, że : „Obecnie, jedyne wsparcie finansowe, z ktĂłrego mogą korzystać rolnicy pochodzi z funduszu rozwoju obszarĂłw wiejskich. Jednak dobrostan nie zawsze jest priorytetem w krajowych PROW, a więc przyznane kwoty często są niewystarczające, a w niektĂłrych przypadkach nieistniejące.”
Zdaniem COPA COGECA, „sektor jaj musi stale potwierdzać swoją konkurencyjność, gdyż nie otrzymuje żadnego wsparcia bezpośredniego ze WspĂłlnej Polityki Rolnej, mimo, że producenci jaj muszą spełniać restrykcyjne normy bezpieczeństwa żywności, środowiskowe i dobrostanu zwierząt.”
Wszelkie decyzje i rozwiązania dotyczące kwestii niedostosowanych ferm w 2012 r., powinny uwzględniać skalę produkcji jaj w tych fermach (30 % pogłowia kur), wielkość niedoboru jaj (w całej UE – 83 mln jaj dziennie) i brak ochrony przed importem jaj i przetworĂłw z jaj.
Eksperci ostrzegają przed skutkami ewentualnych decyzji o całkowitej likwidacji produkcji w klatkach konwencjonalnych, podkreślając, że produkcję UE może zastąpić import jaj i przetworĂłw z jaj pochodzących z krajĂłw trzecich o niskich standardach dobrostanu zwierząt.
Zwracają uwagę, że należy znaleźć takie rozwiązania, ktĂłre nie spowodują wywozu jaj z UE do krajĂłw trzecich, a następnie importu z tych krajĂłw jaj i przetworĂłw z jaj.
Proponowane przez Krajową Izbę rozwiązania omĂłwione zostały w artykule „Jaja z klatek konwencjonalnych nie będą od 2012 r. gorszej jakości”, zamieszczonym niżej w dniu 10.11. 2010 r.
http://www.kipdip.org.pl/article/id/544