Czy przywóz jaj i przetworów spoza Wspólnoty nadal ma znaczenie?

W ostatnich miesiącach staramy się dokładnie monitorować ruchy unijnych importerów w handlu z krajami trzecimi. Z wiadomych już wszystkim powodów (fipronil) sytuacja najdynamiczniej rozwijała się od jesieni 2017 roku, kiedy to głośno mówiono o niemal historycznie dużych przesyłkach proszku jajecznego ze Stanów Zjednoczonych. Wówczas wydawać się mogło, że wraz ze stabilizacją podaży i cen jaj w Zachodniej Europie w pierwszym półroczu tego roku, import do UE spowolni. Patrząc statystycznie, reakcja rynku okazuje się być jednak odmienna. W okresie styczeń – maj 2018 roku przywóz jaj w skorupkach i przetworów wyniósł 15,2 tys. ton, co w ujęciu procentowym oznacza wzrost aż o 118 procent! Uwaga – tylko w przeciągu pięciu miesięcy 2018 roku wolumen przywozu był niewiele niższy niż w całym roku 2016. Najciekawsze w tym wszystkim, okazują się zmiany preferencji unijnych importerów wobec dostawców. Okazuje się, że to już nie Amerykanie napędzają rosnące statystyki przywozu przetworów. Obecnie „pierwsze skrzypce” grają firmy z Ukrainy.

Eksporter	2016                % udział tony	2017                % udział tony	I – V 2018        % udział tony	% zmiana r/r
Ukraina	8 043                   46,9%	2 938                   13,1%	7 032                   46,2%	+++
Stany Zjednoczone	3 450                   20,1%	11 558                 51,7%	4 279                   28,1%	-5%
Argentyna	1 864                   10,9%	2 921                   13,1%	1 479                     9,7%	+57%
Albania	824                       4,8%	1 326                     5,9%	803                     5,3%	+286%
Japonia	26	193	597                       3,9%	+++
Macedonia	4	674	254                       1,7%	+++
Pozostałe	2 930                   17,1%	2 733                   12,2%	774                       5,1%	-
UE	17 140                   -11%	22 341                  +30%	15 218             +118,1%	-

 

Aktualni dostawcy i struktura asortymentowa

Z przeprowadzonej analizy danych za okres styczeń – maj 2018 roku wynika, że mamy do czynienia z mniejszymi dostawami proszku jajecznego ze Stanów Zjednoczonych w porównaniu do analogicznego okresu roku poprzedniego (spadek o 21% r/r). Z uwagi na to, że proszek z jaj dominuje w strukturze amerykańskiego eksportu do Unii, import z USA odnotował ujemne wartości (-5% r/r). Przy czym, w tym samym czasie rósł przywóz do UE pozostałych towarów, co można zobaczyć na poniższym wykresie. Spadek dostaw proszku z USA wcale nie oznacza, że zmalał popyt na suszone przetwory z całych jaj ze strony unijnych firm, bowiem całkowity przywóz tego asortymentu do Unii wyniósł w analizowanym okresie 9 309 ton (wzrost o 82% r/r). Importerzy zaczęli się w większym stopniu towarować w innych krajach trzecich, między innymi, w Argentynie i na Ukrainie. W naszych obserwacjach uwzględniliśmy fakt, że na relacje handlowe w okresie porównawczym, – czyli pięciu miesiącach 2017 roku - nie wpływały jeszcze zmienne zdarzenia losowe związane z aferą fipronilową. Sądzimy, że w tamtym przedziale czasowym wysoka dynamika wzrostu przywozu z USA wynikała z agresywnej kampanii eksportowej amerykańskich eksporterów po grypie ptaków, a ceny surowca do przetwórstwa na rynku amerykańskim wspierały przewagę konkurencyjną na rynkach światowych. Podtrzymujemy również nasze wcześniejsze przypuszczenia, że „bezkonkurencyjni” dotąd Amerykanie zaczęli przegrywać na rynku unijnym z przewagą cenową ukraińskich firm. Sądzimy że uzasadnione są przewidywania, że w perspektywie kilku najbliższych miesięcy utrzyma się trend wzrostowy w unijnym imporcie, napędzany handlem z Ukrainą. Naszym zdaniem, jest to o tyle bardziej niebezpieczne - niż na przykład gwałtowne wzrosty dostaw ze Stanów Zjednoczonych z powodu braku surowca i wysokich cen jaj w czasie „fipronilu”- że celem ukraińskiej polityki eksportowej jest „głębokie zakotwiczenie się” na rynku unijnym.