Rośnie znaczenie handlu przetworami z jaj w polskim eksporcie

**uproszczona wersja analizy przygotowanej przez KIPDiP w celu publikacji w narzędziu analityczno – prognostycznym Poultry Insider wydawanym przez Izbę w cyklu tygodniowym, w każdy poniedziałek.

Eksport jaj w skorupkach vs eksport produktów jajecznych

Przypomnijmy, że w całym 2020 roku polski eksport jaj spożywczych wyniósł 193,9 tys. ton. W ujęciu wolumenowym eksport spadł aż o 16,2 tys. ton (-7,7 proc.) w porównaniu do roku 2019. Jeszcze bardziej obniżyły się przychody ze sprzedaży eksportowej – wpływy były o 18,9 mln euro niższe r/r (-8,4 proc). Najbardziej negatywnie na wynikach sprzedażowych, z powodu spadku popytu i zaostrzonej walki konkurencyjnej o klienta na światowych rynkach, wpłynęła sytuacja w trzecim i czwartym kwartale roku. Eksport w 2020 roku był najniższy od 2014 roku. Z jednej strony taki wynik możemy tłumaczyć faktem, że pracowaliśmy w warunkach kryzysowych. Z drugiej jednak strony, sądzimy, że w budowaniu wniosków należy uwzględnić coraz większą rolę handlu przetworami z jaj. Już niejednokrotnie zwracaliśmy w naszych raportach uwagę na to, że obserwuje się zjawisko substytucji w polskim eksporcie, jaj w skorupkach na produkty jajeczne. Szczególnie na wybranych rynkach, jak na przykład Włochy.

Eksport przetworów

W opinii analityków KIPDiP sytuacja przetwórców jest jednym z fundamentalnych czynników kształtujących rynek „producenta”. Obserwując doniesienia z rynku w sezonie jesienno – zimowym w Polsce i na rynku unijnym oraz biorąc pod uwagę ujemne wyniki sprzedażowe w unijnym wywozie jaj i przetworów na rynki państw trzecich, przyjęliśmy, że przetwórstwo funkcjonowało w pandemii w ograniczonym wymiarze. A ceny nie były zadowalające. Przy pierwszej fali pandemii niepokój budziły również zwiększone wysyłki przetworów jaj z Ukrainy i walka konkurencyjna Amerykanów. Analizując handel przetworami jeszcze przed drugą falą COVID – 19 zakładaliśmy, że rzeczywiste kłopoty dla handlu przetworami w czasie pandemii nie będą widoczne w gwałtownych spadkach ilości wysyłanego towaru, ale w cenach! Jeszcze po jedenastu miesiącach 2020 roku okazało się, że wysyłki produktów jajecznych z Polski nie spadły, a zwiększyły się ilościowo w porównaniu do roku 2019.Jednak eksport w grudniu miał decydujący wpływ na roczny wynik w eksporcie. Grudniowy eksport był najniższy w całym roku i wyniósł 2,6 tys. ton, co oznacza spadek wolumenu sprzedaży o 18,1 proc. w porównaniu do grudnia 2019 roku i aż o 37,0 proc. w porównaniu do listopada 2020 roku. Ostatecznie, eksport przetworów jajecznych w całym roku 2020 wyniósł ilościowo 46,4 tys. ton, co oznacza niewielki wzrost o 0,4 proc. r/r. Natomiast wartościowo eksport w 2020 roku był niższy o 6,5 proc. i wyniósł 73,5 mln euro. Rynek w kryzysowym roku 2020 charakteryzowały istotne wahnięcia miesięczne i duża niepewność w planowaniu długoterminowym transakcji. Poza zmniejszeniem wpływów ze sprzedaży eksportowej istotne zmienne nastąpiły również w wysyłkach poszczególnego asortymentu.

Asortyment – co eksportowaliśmy?

Tak naprawdę za dodatni wynik eksportu odpowiadał nasz flagowy produkt sprzedażowy, który ma tradycyjnie największy udział na liście eksportowanych towarów. Mowa o świeżych przetworach z całych jaj (34,2 tys. ton w 2020 roku). Tylko ten asortyment zanotował wzrost o 9,3 proc. (wartościowo o 19,5 proc.). W sprzedaży pozostałych przetworów zanotowaliśmy ujemne wyniki w skali całego roku. Proszek z jaj, który w poprzednich latach był gwiazdą eksportową stracił mocną pozycję, co miało duży wpływ na ograniczenie przychodów z eksportu.  Lockdowny miały zdecydowanie negatywny wpływ na popyt na przetwory, zwłaszcza w przypadku proszku i suszonych żółtek (słabsze zainteresowanie odbiorców tego rodzaju produktów z powodu ograniczeń przemysłu i kanału HoReCa). Niekorzystnym czynnikiem był także zwiększony napływ towarów po atrakcyjnych cenach ze Stanów Zjednoczonych i Ukrainy.

Struktura geograficzna

W analizie eksportu przetworów, podobnie jak w przypadku jaj w skorupkach, dostrzegliśmy bardzo duży import przez Włochów, co spowodowało, że Włochy stały się liderem na liście importerów, wyprzedzając Niemców. Jednak zagłębiając się w liczby, okazuje się, że przy blisko 33,0 proc. wzroście wysyłek do Włoch, przychody ze sprzedaży nie były już tak optymistyczne. Zdecydowanie negatywnie na wyniki polskich przedsiębiorstw wpłynęła ujemna korekta sprzedaży na rynku niemieckim, mniej o 25,3 proc. r/r (podobnie stało się w przypadku eksportu jaj w skorupkach). Ciekawe przetasowania handlowe miały miejsce na cennych rynkach skandynawskich. W Danii straciliśmy wolumenowo, natomiast do Szwecji zanotowano zwiększoną sprzedaż ilościowo o dużej wartości. Dużo więcej przetworów sprowadzali z Polski Holendrzy, Brytyjczycy, Czesi i Słowacy.

Więcej na temat handlu zagranicznego przetworami z jaj regularnie raportujmy w analizach dostępnych dla Członków Izby oraz subskrybentów Poultry Insidera.