Sprzedaż eksportowa produktów jajecznych z Polski, do kwietnia 2018 roku

W ostatnich trzech latach statystyki wielkości wysyłek zagranicznych produktów przetwórstwa jaj mogły wprawiać w zdumienie. W roku 2016 eksport produktów wzrósł o 30 procent, w kolejnym roku aż o 59 procent. Tak duża dynamika roczna wzrostu sprzedaży dotyczyła produktów kwalifikowanych do grupy CN 408, czyli produktów z całych jaj i żółtek w różnej formie przetworzenia. Tradycyjnie już, w dostawach z Polski dominowały świeże przetwory z całych jaj i żółtka, przy czym dużo więcej zaczęliśmy wysyłać proszku jajecznego i żółtek suszonych. W drugim półroczu 2017 roku silnie wzrósł popyt na żółtka w obu postaciach, do czego impulsem mogły być zawirowania związane z aferą fipronilową. Analiza aktualnych danych za okres styczeń – kwiecień 2018 roku wskazuje na ujemną (-0,5%) procentową zmianę sprzedaży w porównaniu do analogicznego okresu roku 2017. Trzeba jednak pamiętać, że rok 2017 był historycznie rekordowy pod tym względem, dlatego - jak na razie - w analizowanym okresie tego roku popyt zagraniczny na przetwory utrzymał się na wysokim poziomie. Nie notowaliśmy jednak dalszych wzrostów. Można zatem mówić o pewnej stabilizacji. Rzecz jasna, rynek wykazywał różne zainteresowanie poszczególnym asortymentem. Mniejszym „wzięciem” cieszyły się, tak bardzo popularne pod koniec ubiegłego roku suszone i ciekłe żółtka. Nadal w tym roku mamy do czynienia z wysoką dynamiką wzrostu sprzedaży proszku jajecznego. Nieco gorsza sprzedaż eksportowa jest zauważalna w odniesieniu do świeżych przetworów z całych jaj (lub innej postaci) – dotychczasowego filaru polskiego eksportu. W przypadku albumin sytuacja jest odmienna, w analizowanym okresie 2018 roku, mamy do czynienia z 14 procentowym wzrostem sprzedaży, głównie za sprawą wyższych wysyłek niesuszonej albuminy. Towary z Polski znajdują odbiorców przede wszystkim na rynku europejskim, niemniej kierunki eksportowe są cały czas dywersyfikowane. W tym roku polskie przedsiębiorstwa realizowały dostawy towarów - z grupy CN 0408 i albumin - do następujących krajów trzecich: Hongkongu, Tajlandii, Pakistanu, Malezji, Serbii, Szwajcarii, Rosji, Gruzji, Azerbejdżanu, Islandii, Afganistanu, Turcji, Japonii, Jordanii, Kazachstanu oraz na Mauritus, na Ukrainę, i do Iranu.

Tegoroczny eksport przetworów jajecznych z Polski wolumen w kilogramach
Produkty jajeczne Grupa CN 0408*	I-IV 2017 Kilogramy	I-IV 2018 kilogramy	I-IV 2018 wartość euro	% zmiana r/r
4081180	782 865	708 005	3 139 850	-9,7
4081981	1 932 882	1 470 207	3 313 901	-24
4081989	27 153	142 712	193 693	+426
4089180	977 828	1 502 960	6 432 915	+54
4089980	9 674 103	9 498 709	10 216 990	-1,8
Suma CN 0408	13 394 831	13 322 593	23 297 349	-0,5

 

Eksport przetworów w latach 2015 - 2017 (wolumen w kilogramach)
Produkty jajeczne Grupa CN 0408*	2015	2016	% zmiana 2016/2015	2017	% zmiana 2017/2016
4081180	565 779	814 216	43,9	2 021 262	148,2
4081981	2 552 520	2 812 867	10,2	6 220 077	121,1
4081989	3 348	37 634	1024,1	66 807	77,5
4089180	960 987	1 213 836	26,3	3 664 270	201,9
4089980	16 391 522	21 622 446	31,9	30 143 981	39,4
4089120	0	25	-	-	-
Suma CN 0408	20 474 156	26 501 024	29,4	42 116 397	58,9

 

Polski eksport albumin wolumen w kilogramach
Albuminy Grupa CN 3502*	I-IV 2017 Kilogramy	I-IV 2018 kilogramy	I-IV 2018 wartość euro	% zmiana r/r
35021190	355 821	267 149	1 616 216	-25
35021990	2 086 556	2 519 016	2 149 949	+21
Suma CN 3502	2 442 377	2 786 165	3 766 165	+14

 

Eksport albumin w latach 2015- 2017 (wolumen w kilogramach)
Albuminy Grupa CN 3502*	2015	2016	% zmiana 2016/2015	2017	% zmiana 2017/2016
35021190	833 342	894 396	7,3	1 053 997	17,8
35021990	9 671 040	6 601 758	-31,7	6 424 749	-2,7
Suma CN 3502	10 504 382	7 496 154	-28,6	7 478 746	-0,2

 

Podsumowanie – wpływ przetwórstwa jaj na popyt hurtowy na jaja w Polsce

Można założyć, że rynek pierwotny jaj odbudował się na Zachodzie Europy. Eksport jaj w skorupkach w pierwszych czterech miesiącach tego roku zaczął się stabilizować na poziomach sprzedaży obserwowanych w poprzednich latach – poza styczniem, w którym realizowano jeszcze bardzo duże kontakty z zachodnim przetwórstwem. Sądzimy, że poza tymi czynnikami istotne dla polskich producentów jaj w średnim terminie jest to, jaki popyt na jaja będą generowały zakłady przetwórstwa, na co - po części - wpływa zapotrzebowanie rynku spożywczego na oferowane przez nie towary w Europie i poza nią. Zakładamy, że tak duży „skok naprzód” eksportu towarów przetwórstwa w latach 2016-2017 spowodowało pojawienie się w Polsce nowego gracza (nowego dużego zakładu) na rynku oraz - w mniejszym stopniu – prawdopodobne zwiększenie mocy produkcyjnych i zasięgu eksportowego przez pozostałe, już funkcjonujące, przedsiębiorstwa. Trudno nie przychylić się do teorii, że przez problemy sanitarne związane z salmonellą w 2016 roku, i konieczności  zagospodarowania bardzo dużej ilości jaj wyłącznie w przetwórstwie, przełożyły się na późniejsze kilkumiesięczne „wypychanie” zgromadzonych stanów magazynowych na eksport. W wybranych krajach przetworami „zastępowano” dotychczasowy eksport jaj w skorupkach. Być może, w rzeczywistości, „bolesna” dla europejskiego sektora przetwórstwa i rynku spożywczego afera fipronilowa, wspomogła te działania. Dużą rolę mogła odgrywać w tym momencie oferowana cena, co niekoniecznie przełożyło się na opłacalność sprzedaży eksportowej. Skandal z fipronilem był drugim czynnikiem, który doprowadził do niewyobrażalnych wcześniej zawirowań na rynku. Z uwagi na to, że europejski rynek już od dłuższego czasu pozostaje pod silną presją zjawisk losowych (wymiana klatek, salmonella, fipronil, grypa ptaków w USA), a naturalne prawa ekonomiczne dopiero zaczynają działać (o ile nic nowego się nie wydarzy) o wiele trudniej jest przewidywać zachowania rynku i ocenić obecny stan. Niemniej, uważamy, że w dłuższym terminie istnieje kilka zagrożeń, które mogą utrudnić konkurencję eksportową przetwórcom. W ujęciu globalnym zwracamy uwagę, na szeroko zakrojone działania Amerykanów i Ukraińców w krajach azjatyckich czy regionie MENA, gdzie Europa lokuje suszone przetwory jajeczne. Skupiając się wyłącznie na Europie trzeba zauważyć, że do konkurencyjnego importu proszku jajecznego ze Stanów Zjednoczonych uczestnicy rynku są już „przyzwyczajeni”. Wydaje się jednak, że z konkurencją z Ukrainy będziemy musieli się zmierzyć w dużo większym wymiarze. Przywóz przetworów ze Wschodu trwa już kilka lat, a jaj w skorupkach od jesieni 2017. Już nie tylko Duńczycy są najważniejszym partnerem dla wschodnich eksporterów. „Wschód” umocnił się we Włoszech, na Węgrzech, w Niemczech, na Litwie i Łotwie. Warto również zwrócić uwagę na zwiększanie dostaw świeżych przetworów jajecznych z Ukrainy od 2017 roku, czemu sprzyjają kwestie logistyczne. Dlaczego na to zwracamy uwagę? Bo handel tego rodzaju produktami odbywa się zasadniczo w ramach wymiany wewnątrzwspólnotowej. Za zdecydowanie najważniejsze wydarzenie w ostatnim czasie uważamy posunięcie ukraińskiej spółki Ovostar Union – mowa o poczynionych w marcu 2018 roku inwestycjach na Łotwie (nabycie udziałów w spółce handlowej i produkcyjnej) oraz planowanej budowie kompleksu drobiarskiego w tym kraju.

Więcej na temat polskiego eksportu przetworów jajecznych  znajdą Państwo w raporcie: Analiza sprzedaży eksportowej przetworów jajecznych z Polski na podstronie Analizy, komentarze, prognozy.